Hỏi:
Tại một nơi kia, khi kêu gọi giáo dân đóng góp tiền bạc cho giáo xứ, cộng đoàn làm cái này cái nọ, có người nói "khó nghe" rằng:" người Tin lành đóng góp cho nhà thờ của họ 10% lợi tức trong tuần, còn anh chị em thì…hẹp hòi!"...
Xin hỏi bên đạo Công giáo, có luật nào phải đóng 10 % không mà người ấy nói như vậy?
Đáp:
Cha ông người Việt xưa nói: "Có tiền mua tiên cũng được, không tiền mua lược cũng không!".
Ngày nay bên VN, người ta còn chế thêm ra: "Tiền là tiên là Phật"…Ai muốn được việc, đừng quên thủ tục đầu tiên, nghĩa là tiền đâu?
Người Công giáo VN cũng có câu dân gian: "Tiền vào, Chúa ra".
Trước năm 1954, ngoài Bắc hầu như xứ nào cũng có ruộng lúa, xứ giầu có nhiều, xứ nghèo có ít. Ruộng thóc này dùng vào việc điều hành xứ đạo (nuôi cha, thầy, các chú dự tu, sửa sang cơ sở…Sau năm 54, vào Nam, các cha mở trường tạo ngân khoản chi tiêu…xứ nào cũng phải tìm cách gây quĩ.
Giáo hội Âu châu điều hành cách khác. Xứ đạo bên Mỹ trông nhờ vào sự đóng góp của giáo dân. Nhiều khi gây quĩ giáo xứ cũng là vấn đề khó khăn. Linh mục xứ nói đến tiền bạc nhiều quá sẽ "ngượng miệng" khi rao truyền Lời Chúa nơi tòa giảng, mà không nói thì không được việc như ý.
Về việc đóng góp, Giáo luật khoản 222 dạy cách tổng quát rằng:
222,1 Các tín hữu có bổn phận chu cấp cho các nhu cầu của Giáo hội, để Giáo hội có sẵn những gì cần thiết hầu sử dụng vào việc phụng thờ Thiên Chúa, các công tác tông đồ, bác ái và việc trợ cấp xứng đáng cho các thừa tác viên (ý nói linh mục, tu sĩ, giáo dân …phục vụ giáo xứ, Giáo hội).
2, Các tín hữu có bổn phận cổ võ công bằng xã hội cũng như dùng tài sản riêng tư để giúp đỡ những người nghèo, theo lệnh truyền của Thiên Chúa".
Khoản 1261,1 thêm: Các tín hữu được tự do để dâng biếu tài sản cho Giáo hội.
Khoản 1262: Các tín hữu hãy trợ giúp Giáo hội bằng những đóng góp mà họ được yêu cầu…
Về việc đóng góp, Thánh Phaolo trong thư 2 gửi dân Corinhto có nêu tiêu chuẩn:
1- Tùy khả năng: Vậy nay anh em hãy hoàn thành công cuộc (lạc quyên) đó, để như anh em đã hăng hái quyết định thế nào, thì cũng tuỳ khả năng mà hoàn thành như vậy (2Cr 8,11).
2- Tùy lòng: Mỗi người hãy cho tuỳ theo quyết định của lòng mình, không buồn phiền, cũng không miễn cưỡng, vì ai vui vẻ dâng hiến, thì được Thiên Chúa yêu thương (2Cr 9,7).
3- Gieo ít gặt ít: Tôi xin nói điều này, gieo ít thì gặt ít; gieo nhiều thì gặt nhiều (2 Cr 9,6).
Không thấy Tân Uớc và giáo luật nói tới đóng góp 10% lợi tức, nhưng bài Phúc âm Chúa nhật 30 năm C, người Pharisiêu có cầu nguyện rằng: "Con ăn chay mỗi tuần hai lần, con dâng cho Chúa một phần mười thu nhập của con"(Lc 18,12). Người Pharisiêu này giữ luật theo sách Nhị luật chương 14, câu 22-29. Luật này chỉ đòi dâng 1/10 hoa lợi về nông nghiệp, nhưng ông ta dâng 1/10 về cả các lợi tức thu nhập khác.
Vậy trong lý thuyết và thực hành, Giáo hội Công giáo để tùy tâm người giáo dân mà thôi, không có vấn đề cưỡng ép ai cả, hoàn toàn tôn trọng tự do, nhưng thánh Phaolo muốn nói: "Gieo nhiều thì gặt nhiều". Chúa ban cho ai nhiều thì cũng nên quảng đại hơn với Chúa, với Giáo hội, dù biết rằng gia đình quí vị còn nhiều khoản chi tiêu…Những ai nghèo khó hơn, cũng tùy lòng mình mà giúp đỡ Giáo hội, giáo xứ, để Chúa có thể khen thưởng cả 2 như Chúa đã khen người đàn bà góa trong Phúc âm Luca 21, 1-4.
Truyện kể rằng có một bà kia rất giầu có sau khi chết bước vào cổng thiên đàng. Bà được thánh Phêrô dẫn đi tìm nhà của bà. Đi hoài không thấy, nhưng bà thấy ngôi nhà đẹp đẽ của người đầy tớ gái của bà chết cách đây ít lâu. Sau cùng bà đã tìm được nhà của bà, đó chỉ là căn lều tồi tàn, bà không thèm bước vào, bà cằn nhằn với thánh Phêrô:
- Ngài không biết tôi là...sao nhà của đứa đầy tớ tôi lại đẹp đẽ thế còn tôi chỉ có túp lều xiêu vẹo này?
- Thánh Phêrô bèn trả lời: Xin lỗi bà, ở đây chúng tôi chỉ dựng nhà cho người ta tùy vật liệu người ta gửi từ dương thế lên, đầy tớ bà gửi nhiều qua sự chịu đau khổ theo Ý Chúa, giúp người nghèo, còn bà chỉ lo giữ tiền của làm giầu và gửi lên có chút ít...bà còn lôi thôi gì!
-NNT lược trích Hỏi để sống đạo Lm. Đoàn Quang-
